Leven om te schrijven

Met ongeëvenaarde subtiliteit ontrafelde hij de innerlijke conflicten van zijn personages. Alles is nuance bij Henry James, waardoor hij nooit echt populair werd bij een breed lezerspubliek. James heeft niettemin een sterke invloed gehad op de Engelse en de Amerikaanse literatuur vanwege zijn nadruk op de techniek en het vakmanschap van het schrijven. Zo pleitte hij voor tonen, in plaats van beschrijven, zodat de lezer zich nauwer bij het verhaal betrokken voelt.

Aparte opvoeding.

De schrijver werd op 15 april 1843 geboren in New York in een welvarend gezin, waarin hij de tweede van vijf kinderen was. De opvoeding bestond uit tijd doorbrengen met de intellectuele leiders van die tijd en blootstelling aan de Europese cultuur. Voor zijn achttiende verjaardag had James geleefd in Genève, Londen, Parijs en Bonn. Onderricht kreeg hij via privéleraars. Op zijn negentiende begon James aan een rechtenstudie. Die studie zou hij nooit afmaken, want hij las en schreef veel liever.

De jonge James was heel belezen. Hij las, beoordeelde en bestudeerde de klassieken uit de Amerikaanse, Engelse, Duitse, Franse en Italiaanse literatuur. Russische klassieken las hij in vertaling.

In 1864 zag zijn eerste kortverhaal het levenslicht. Zijn eerste roman kwam er in 1875. Van 1875 tot zijn dood schreef James onophoudelijk. Zodra hij een boek af had, begon hij aan het volgende, want de verhalen volgden hem. Hij schreef in verschillende genres: kortverhalen, novelles, romans, (auto)biografieën, reisverslagen en recensies. Tijdschriften konden regelmatig bijdragen verwachten en zijn vele bekende vrienden een stroom aan brieven.

Zijn hoofdthema:

Net als in zijn jeugd pendelde James aanvankelijk tussen Amerika en Europa. In Europa was het makkelijker schrijven voor hem over het thema, dat hem het meest bezighield: de ontwortelde gegoede Amerikaan in Europa. Zijn bekendste roman ‘The Portrait of a Lady’ (Portret van een dame) gaat dan ook over een rijke Amerikaanse op zoek naar haar toekomst in Europa. Vanaf 1876 vestigde James zich permanent in Engeland. In 1915 werd hij Brits staatsburger als protest tegen Amerika’s beslissing om zich afzijdig te houden in de Eerste Wereldoorlog. Ook wou hij zo zijn loyaliteit betonen ten opzichte van het land, dat hem had geadopteerd.

Leven ondergeschikt aan de kunst.

James bleef heel zijn leven vrijgezel. In zoverre we weten had hij nooit een relatie. Over het waarom kunnen we enkel gissen. Leven voor James was onderschikt aan de kunst. Toch maakte hij graag tijd om te socializen met zijn vrienden, vriendinnen en bekenden. Socializen had ook een praktische kant: roddels tijdens etentjes gaven namelijk voeding aan nieuwe verhalen.

Voor dit blog gebruikte ik verschillende bronnen waaronder Cliffnotes. De afbeelding komt van Wikimedia Commons.