Dat hij schrijver was geworden, kwam door zijn vader. Naipaul senior had veel eerbied voor het schrijversleven en schrijvers, en werkte onder meer als journalist bij de ‘Trinidad Guardian’.
Het was op University College in Oxford dat de jonge Naipaul begon te schrijven. Tot zijn grote teleurstelling liepen zijn eerste schrijfpogingen op niets uit. Ver van huis, eenzaam en onzeker over zijn roeping werd hij depressief. Gelukkig kwam Patricia Hale, zijn toekomstige eerste vrouw en medestudente op zijn pad. Dankzij haar steun begon Naipaul geleidelijk aan terug te schrijven. Een eerste verhalenbundel, ‘Miguel Street’ zag het levenslicht in 1954. Naipaul had toen een wekelijks radioprogramma op de BBC, Caribbean Voices. Hij schreef zijn humoristische verhalen voor ‘Miguel Street’ in vijf weken op een oude schrijfmachine van de BBC.
‘Miguel Street’ was niet het eerste boek van Naipaul dat gepubliceerd werd. Uitgever André Deutsch spoorde hem aan om een roman te schrijven. Het leek Deutsch onwaarschijnlijk dat een verhalenbundel van een onbekende schrijver uit het Caraïbisch gebied zou verkopen in Groot-Brittannië. Bijgevolg debuteerde Naipaul in 1955 met ‘De mystieke masseur’. ‘De mystieke masseur’ leverde hem in 1958 de John Llewellyn Rhys- prijs op. ‘Miguel Street’ (1959) viel in 1961 met de W. Somerset Maugham-prijs in de prijzen. 1961 was ook het jaar van Naipauls doorbraak met ‘Een huis voor meneer Biswas’. Meneer Biswas was losjes gebaseerd op zijn vader. Het was meteen de laatste roman, waarin hij uit zijn jeugdherinneringen putte.
“Fiction never lies and
reveals a writer totally.”V.S. Naipaul
Vanaf de jaren 60 kregen zijn romans een internationaal karakter. Qua stijl en thematiek veranderde zijn werk. Humor veranderde in ironie. Naipaul schreef over het rassenvraagstuk, de problemen van ontheemden en de politieke moeilijkheden van de gekoloniseerde gebieden. Naast romans begon hij reisverslagen en non-fictie te schrijven. Die nieuwe uitingsvormen hielpen hem om verder te groeien als schrijver, en om zijn eigen stem te vinden. De roman vond Naipaul beperkend. Hij vond het geen geschikt medium om de complexe hedendaagse wereld tot zijn recht te laten komen. Technieken uit de non-fictie hielpen hem om te zeggen wat hij te zeggen had. Niet iedereen was zo blij met wat Naipaul zei en schreef. Zijn internationale werk, en vooral zijn reisverhalen, waren controversieel. Vele konden zich niet vinden in zijn beeld van de derde wereld en de islam. Of stoorde zich aan zijn toenemende pessimistische kijk op de toekomst. De schrijver die meer vijanden dan vrienden had, kreeg niettemin de Nobelprijs voor Literatuur in 2001.
En dan was er nog zijn temperament en reputatie. Naipaul stond gekend als een moeilijk man. Als hij misnoegd was door een vraag van een journalist liep hij weg of legde de telefoon af. De geautoriseerde biografie van Patrick French voegde daar in 2008 nog de woorden naar en slecht aan toe. Zijn biografie toonde hem zoals hij was, zonder zelfcensuur. Zo was zijn eerste vrouw, Patricia Hale, onontbeerlijk voor zijn carrière geweest, maar zijn seksueel heil zocht Naipaul op een ander. Wat mensen van hem vonden, liet hem naar eigen zeggen koud. Bovendien was hij ervan overtuigd dat een schrijver uiteindelijk zijn mythe wordt.
De foto bij dit blog komt van Wikimedia Commons en is van Faizul Latif Chowdhury. Ik gebruikte verschillende bronnen, waaronder The New York Times.
