Fictieve heldin: Anna Karenina

De meeste literaire helden schitteren enkel op papier en zijn slechts gekend bij intimi. Sommige zijn geschapen voor de eeuwigheid en liggen op aller lippen. Dat zij hun weg vinden naar andere cultuuruitingen is vanzelfsprekend.

Greta Garbo, Ingrid Bergman, Vivien Leigh, Marlene Dietrich, Jacqueline Bisset, Sophie Marceau en Keira Knightley zijn maar enkele die hun lichaam of stem gaven aan de bloedmooie, blauwbloedige Anna Karenina. De bewerkingen van Lev Tolstojs heldin zijn talrijk en kennen geen grenzen. Het verhaal van de tragische, universele heldin lijkt wel gemaakt voor Hollywood en de populaire cultuur. De passionele Anna gelooft immers in de liefde. Liefde, die zij niet vindt in de armen van haar oudere echtgenoot, maar in de armen van de vlotte, schatrijke graaf Vronski. Haar liefde voor Vronski leidt echter tot chaos, ondergang en een tragisch levenseinde.

Romantisch niemandalletje.

Anna’s tragische levenseinde werpt sinds zijn publicatie in 1877 een schaduw over Tolstojs klassieker. Over het waarom en hoe is al veel inkt gevloeid. Tolstojs lezers die jaren hadden gewacht op het einde van de roman verweten hem meedogenloosheid. Ook kreeg hij alle critici over zich heen. Zij zagen ‘Anna Karenina’ als een romantisch niemendalletje over het rijke leven. Voor de schrijver zelf was ‘Anna Karenina’ zijn eerste echte roman.

Na ‘Oorlog en vrede’ wou Tolstoj een historische roman over Peter de Grote schrijven. Het project rond Peter de Grote kwam niet van de grond, en Tolstoj begon aan een verhaal over de ondergang van een getrouwde overspelige vrouw. Tolstoj meende het verhaal in twee weken te schrijven. Maar Anna’s verhaal overschreed al snel de vooropgestelde tijd. De dikke pil mag dan wel haar naam dragen, Anna is niet het enige belangrijke personage. Ook gaat het verhaal niet enkel en alleen over Anna’s liefde voor graaf Vronski. ‘Anna Karenina’ vertelt een verhaal over vriendschap, familiewaarden en liefde voor je kinderen, je familie en je land.

Voor dit blog gebruikte ik verschillende bronnen waaronder Russia Beyond. De foto’s bij dit blog komen van Wikimedia commons. De uitgelichte foto komt van Unplash en is van Umberto.