Het huis van Julia van Doris Lessing

Haar familie vond het gelukkig niet erg dat ze van een Engelsman hield. Maar de buren en de bedienden hadden commentaar. Philip Lennox kwam in 1919 uit militaire dienst en ging naar Duitsland, waar zijn bruid op hem wachtte. Ze trouwden in alle stilte. Want het was niet het juiste moment voor een grootse Engels-Duitse bruiloft. 

Af en toe gingen ze op familiebezoek in Duitsland. Door de armoede en de politieke schermutselingen vond Julia die bezoeken angstaanjagend. Net als haar familie verachtte ze de nazi’s en de communisten.

Dat hun enige zoon communist was, kwamen ze te weten toen Jolyon hen schreef dat hij naar de Spaanse burgeroorlog ging, en zijn brief tekende met kameraad Johnny. Na maanden van onzekerheid kwam er een telegram waarin hij hen om geld vroeg. Hoewel hij nooit een voet in Spanje had gezet had Johnny, als held van de Spaanse burgeroorlog, furore gemaakt in de communistische jongerenorganisatie. Kameraad Johnny sliep overal waar er een plek voor hem was, woonde bij kameraden en vroeg zijn ouders om geld.

Toen Philip stierf, wou Johnny dat Julia naar een flat verhuisde, zodat hij in het huis kon komen wonen. Maar dat wou Julia niet. Voor het eerst in haar leven hield zij voet bij stuk. Ze stelde voor dat Johnny, Frances en hun twee kinderen beneden kwamen wonen. Maar dat wou Johnny niet. Bovendien had hij Frances al vervangen door een andere, een betere kameraad. Want Frances wou nooit lid worden van de partij. 

Frances woont nu in het huis van haar ex-schoonmoeder. Hier zorgt ze niet enkel voor haar twee zonen, maar ook voor hun vrienden, de vrienden van hun vrienden en Johnny’s stiefdochter, Sylvia.

‘In het huis van Julia’ volg je verschillende personages. Maar de hoofdmoot van het verhaal draait rond Julia, Frances en Sylvia: 3 straffe madammen. De roman kent twee tijdsperiodes: de jaren 60 en de jaren 90. En twee settings: Londen en Zimlia. Waarom Lessing met Zimlia koos voor een fictief Afrikaans land is een raadsel, maar ze had allicht zo haar redenen. Maar bon, dat is eigenlijk het enige puntje van kritiek op deze magnifieke roman. Lessing had weinig woorden nodig om de relaties tussen mensen onderling en hun relatie met de maatschappij en hun sociale context tot leven te brengen. De licht ironische toon past uitstekend bij dit verhaal.

‘Het huis van Julia’ is geschreven met de wijsheid van een auteur op leeftijd. De kranige 82-jarige schrijfster had nog steeds haar eigengereide mening over alles. Omdat zij wist hoe het ging aflopen, zweeft ze bij momenten als alwetende auteur over het verhaal. Net als Johnny was Doris Lessing een communiste geweest, maar in tegenstelling tot Johnny waren bij haar de ogen opengegaan. Toen de Sovjet-Unie in 1956 Hongarije binnenviel, had ze haar lidmaatschap van de communistische partij namelijk opgezegd.

Oorspronkelijke titel: The Sweetest Dream.
Jaar van publicatie: 2001.