De literaire rebel

Het was een routineoperatie, maar zij overleed. Haar man, George Orwell (1903-1950) bleef er ogenschijnlijk onaangedaan bij. De man achter het pseudoniem leed echter in stilte en vluchtte weg in zijn werk. Dat George Orwell een pseudoniem was, wisten maar heel weinig mensen. Buiten zijn familie noemde iedereen hem George. Toch deed Orwell nooit afstand van zijn echte naam, Eric Blair.

In dienst bij het Britse Rijk.

Eric Arthur Blair zag het levenslicht in India op 25 juni 1903. Zijn vader Richard werkte in India als overheidsfunctionaris. Hoewel hij er als kind van droomde om schrijver te worden, trad Eric in de voetsporen van zijn vader. In 1922 ging hij naar Birma, het huidige Myanmar. Hier werkte hij als assistent-superintendent bij de Indian Imperial Police. Bij zijn collega’s was hij niet populair. Hij was een buitenbeentje, dat graag contact zocht met de inlanders en vlot hun taal sprak. Van het moment dat hij besefte hoezeer de inwoners van Birma hun kolonisatoren haatte, schaamde hij zich. In 1927 gaf hij zijn ontslag. Hij wist al wat hij wou gaan doen bij aankomst in Engeland: schrijven.

Leven in de marginaliteit.

Bij deze nieuwe fase in zijn leven hoorde een andere naam en een nieuwe levensstijl. Hij was immers niet langer meer een pilaar van het Britse rijk, maar een literaire en politieke rebel. Terwijl hij probeerde aan de kost te komen als freelancejournalist, begon hij zich te verdiepen in het leven van de armen. Hij ging in de Londense East End wonen tussen de arbeiders en de bedelaars, en leefde op straat als vagebond.

In de lente van 1928 trok hij naar Parijs. Hier schreef hij bijdragen voor verschillende Avant-gardemagazines. Daarnaast schrapte hij zijn kost bijeen als afwasser in chique Parijse hotels en restaurants. Zijn ervaringen in Londen en Parijs beschreef hij in zijn eerste werk, ‘Down and Out in Paris and Londen’ (1933). Naast de autobiografische elementen is ‘Down and Out in Paris and Londen’ vooral een sociaal document, waarin Orwel stelt dat de armen ook maar mensen zijn.

Werk, huwelijk en Spaanse Burgeroorlog.

In 1934 verscheen ‘Burmese Days‘, geïnspireerd door zijn tijd in Birma. Daarna volgden ‘The Clergyman’s daughter’, Keep the Aspidistra Flying en ‘The Road to Wigan Pier, over de situatie van de arbeiders in Noord-Engeland met daarin een beschrijving van zijn eigen weg naar het socialisme. ‘The Road to Wigan Pier was een knap staaltje van onderzoeksjournalistiek, dat Orwell schreef voor de Left Book Club. Voor het schrijven van dat werk had hij een voorschot ontvangen van 500 £, oftewel een inkomen van 2 jaar. Intussen was Orwell getrouwd. Zijn vrouw, Eileen O’ Shaughnessy werkte als typiste.

Eind 1936 vertrok hij naar Spanje om deel te nemen aan de Spaanse Burgeroorlog. Zijn getuigenis van die oorlog beschreef hij in ‘Homage to Catalonia’ (1938). Voor de publicatie van dit werk was Orwell opgenomen in een sanatorium. Zijn slechte longen maakte hem ongeschikt voor militaire dienst tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op het thuisfront was er gelukkig nog werk bij de BBC en als Home Guard.

Zijn laatste levensjaren.

Vijf maanden na Eileens dood verscheen zijn beroemdste boek, de dierenfabel ‘Animal Farm’ (1945). De satire over het sovjetsysteem werd in de literaire wereld ontvangen als de grootste satire sinds Jonathan Swifts ‘Gulliver’s Travels‘. Tot dan toe was Orwell er niet in geslaagd om zijn politieke boodschap te combineren met literatuur, maar met ‘Animal Farm’ bewees hij dat hij dat wel kon. Door ‘Animal Farm’ wou iedereen hem zien en horen spreken. Met die aandacht voor zijn persoon had Orwell het moeilijk.

Zijn laatste grote werk ‘1984‘ zou hij dan ook voornamelijk op het afgelegen Schotse eiland Jura schrijven. Hoewel hij vaak in Londen moest zijn voor zijn werk – Orwell was nu een veel gevraagd schrijver en publicist – woonde hij de laatste jaren van zijn leven op Jura. Op Jura was er geen elektriciteit, dus de schrijver en zijn adoptiezoon Richard woonde daar heel primitief. Niettemin moest hij vaak naar het vasteland, naar en of ander ziekenhuis voor zijn tuberculose. Hij bleef echter kettingroken.

Ondanks de veelvuldige ziekenhuisopnames wist Orwell ‘1984’ op tijd op te leveren. Het had veel van zijn krachten gevergd. Toen het in juni 1949 uitkwam, werd het heel goed ontvangen. Lang kon Orwell niet van het succes genieten. Een half jaar later, op 21 januari 1950 overleed hij. Slechts een paar maanden daarvoor was hij voor de tweede keer in het huwelijk getreden.

Voor dit blog gebruikte ik verschillende bronnen, waaronder Wikipedia. De foto bij dit blog komt van Wikimedia Commons en is van Cassowary Colorizations.