Goldings nieuwe mythe

In het werk van William Golding (1911-1993) spelen christelijke waarden een belangrijke rol. Zijn hoofdpersonages worden in extreme omstandigheden zowel met hun goede als slechte eigenschappen geconfronteerd. Het verlies van hun onschuld is daarbij een belangrijk thema waar zelfs de kleinsten niet aan ontsnappen, zoals blijkt uit zijn eerste en meest bekende roman ‘Heer van de vliegen’ (Lord of the Flies) uit 1954.

Na een vliegtuigongeluk belandt een groep jongens op een onbewoond eiland. In hun paradijselijke omgeving leiden ze aanvankelijk een georganiseerd leven. Maar geleidelijk aan vervallen ze tot bijgeloof, wrede jachtrituelen en onverdraagzaamheid. En vallen er doden.

Tijd voor een nieuwe mythe.

William Golding haalde zijn inspiratie voor ‘De heer van de vliegen’ uit de jeugdroman ‘The Coral Island’ (1857) van de Schotse auteur R.M. Ballantyne (1825-1894). Golding had ‘The Coral Island’ als kind gelezen en had het aan zijn kinderen voorgelezen. Hij wou er echter een duistere en meer realistische twist aan geven.

‘The Coral Island’ was immers de belichaming van het onbewoond-eilandverhaal waarin 3 jongens op een eiland stranden en avonturen beleven. Ze weten samen te werken en worden niet bedorven door de barbaarse gewoontes van de inheemse stammen. Het zijn de inheemsen die van de jongens leren hoe ze zich moeten gedragen. Want ‘The Coral Island’ was een imperialistisch verhaal.

Zonder ouderlijke supervisie zouden kinderen volgens Golding snel ontsporen. Ook had hij in de Tweede Wereldoorlog gezien hoe dun het laagje beschaving is en hoe barbaars mensen kunnen zijn. Door de nucleaire dreiging was het tijd voor een nieuwe mythe ter vervanging van het romantische ‘The Coral Island’. In Goldings jongens zou al het kwaad zitten, het Beest dat in elk mens schuilt. ‘Heer van de vliegen’ staat daarmee symbool voor Beëlzebub, de duivel. Beëlzebub betekent namelijk letterlijk heer van de vliegen.

Sputterend begin voor ‘Lord of the Flies’.

Golding had zijn eerste roman aanvankelijk een andere titel gegeven. Zijn ‘Strangers from Within’ werd door 21 uitgeverijen geweigerd vooraleer Faber and Faber het uitgaf. Nochtans had hun redactrice Polly Perkins het manuscript afgewezen omdat ze het saai vond. Maar hun kersvers redacteur Charles Monteith zag wel iets in Goldings dystopie en wou ermee aan de slag.

Zo stelde Monteith voor om het eerste deel van de roman, waarin een evacuatie uit een kernoorlog was beschreven te schrappen. Ook werd het personage Simon zwaar geredigeerd en werd een mysterieus anoniem personage geschrapt. In plaats van de absurde en expliciete titel ‘Strangers from Within’ stelde Monteith ‘Lord of the Flies’ voor. Golding ging akkoord met de voorgestelde veranderingen, maar kon nauwelijks verdragen om naar zijn ‘Heer van de vliegen’ te kijken. Ondanks de latere bekendheid en cultstatus van zijn eersteling liep Golding nooit op met het boek. Vooral omdat de schaduw van die eersteling altijd hing over zijn later werk.

De would-beklassieker kende een sputterend begin. Het bleef in 1954 bij 1 oplage. Pas in 1959 bij de paperbackeditie kwam de verkoop op gang en met de eerste verfilming in 1963 kreeg het de status van een klassieker. Intussen zijn er wereldwijd al miljoenen exemplaren verkocht. Enkel en alleen voor de Angelsaksische wereld gaat het om zo’n 25 miljoen exemplaren.

What are we? Humans? Or animals? Or savages?

De trailer van ‘Lord of the Flies’ komt van het YouTubekanaal van Screenbound Pictures.