Het leven van Sir Roger Casement (1864-1916) is het thema van het boek ‘De droom van de Ier’ van Mario Vargas Lloso. Wie was Sir Roger Casement? Als Brits consul ontpopte Roger Cassement zich tot een van de eerste mensenrechtenactivisten. Zijn rapporten over het koloniale wanbeleid van Leopold II in Congo, en de wrede uitbuiting van de Peruviaanse Indianen door Britse en Zuid-Amerikaanse ondernemers sloegen in als een bom en vestigden zijn naam. Casement gold toen als een held. De held was ook een overtuigd Ierse nationalist. Voor zijn betrokkenheid bij de Paasopstand in 1916 werd Sir Roger Casement wegens hoogverraad in Londen ter dood veroordeeld.
In afwachting van zijn terechtstelling in Pentonville gevangenis hoopte Casement op gratie. Veel van zijn bekende vrienden en sympathisanten staken echter liever niet hun nek uit. De Britse kranten pakten namelijk uit met dagboekfragmenten van Casement, waaruit bleek dat hij homo was. In 1916 was homoseksualiteit in Groot-Brittannië een misdaad. De publieke opinie keerde zich bijgevolg al snel tegen Sir Roger Casement. Het is nog steeds niet duidelijk of Casement die dagboekfragmenten schreef of dat de Brits geheime dienst ze verzon. Kortom, stof genoeg voor een geromantiseerd verhaal.
‘De droom van de Ier’ houdt het midden tussen een biografie en een historische roman, waarbij Vargas Llosa de complexiteit van Casement goed weet over te brengen. De schrijver permitteert zich zijn versie, wat dus perfect kan in een roman, en gaat ervan uit dat de dagboekfragmenten door Casement werden geschreven. Niettemin ging er veel onderzoek vooraf aan het schrijven van dit boek – wat je duidelijk merkt als lezer.
In chronologisch wisselende hoofdstukken lees je over Casements verblijf in Pentonville gevangenis en over zijn leven tot aan zijn arrestatie. Ik verkoos meestal om te stoppen na een hoofdstuk vooraleer verder te lezen, vooral omdat het soms wat veel werd qua informatie. Zo ontweek ik overigens ook de soms nogal stroeve overgang tussen de hoofdstukken. Ik deed er lang over om het boek te lezen, maar voor ‘De droom van een Ier’ nam ik graag mijn tijd.
