Spotlight op: Is dit een mens

In ‘spotlight op’ ontruk ik een boek en zijn auteur uit de vergetelheid. Vandaag is het spotlight gericht op: Is dit een mens van Primo Levi.

Ik kan niet begrijpen, niet verdragen dat men een mens beoordeelt niet naar wat hij is, maar naar de groep waar hij toevallig toe behoort.

In de zomer van 1942 sloot Primo Levi (1919-1987) zich aan bij het Italiaanse verzet. Op 13 december 1943 pakte een SS-patrouille hem en enkele kameraden op. Na een verblijf in een doorvoerkamp werd Levi op transport gezet naar Auschwitz; Hij was immers van joodse afkomst.

Als bij wonder wist de jonge chemicus Auschwitz te overleven. Na de bevrijding van Auschwitz en een maandenlange zwerftocht door Oost-Europa kwam Levi in oktober 1945 eindelijk terug thuis in Turijn, waar niemand hem nog herkende.

Zijn herinneringen aan Auschwitz schreef hij van zich af. In 1947 verscheen ‘Se questo è un uomo’ (Is dit een mens) over de gruwel die Auschwitz was. Het kreeg in 1963 een vervolg met ‘La tregua’ (Het respijt). In ‘Het respijt’ verhaalde hij over zijn tocht door Oost-Europa. Op een even grondige als afstandelijke wijze analyseerde de Italiaan in beide werken de gruwel van Auschwitz.

Pas bij een tweede publicatie van ‘Is dit een mens’ in 1958 bij een grotere uitgeverij kreeg Primo Levi een ruimere bekendheid.