In ‘spotlight op’ ontruk ik een boek en zijn auteur uit de vergetelheid. Vandaag staat de spotlight op: ‘Professor Unrat’ van Heinrich Mann.
“Da er Raat hieß, nannte die ganze Schule ihn Unrat. Nichts konnte einfacher und natürlicher sein. Der und jener Professor wechselten zuweilen ihr Pseudonym. Ein neuer Schub Schüler gelangte in die Klasse, legte mordgierig eine vom vorigen Jahrgang noch nicht genug gewürdigte Komik an dem Lehrer bloß und nannte sie schonungslos bei Namen. Unrat aber trug den seinigen seit vielen Generationen, der ganzen Stadt war er geläufig, seine Kollegen benutzten ihn außerhalb des Gymnasiums und auch drinnen, sobald er den Rücken drehte.”
Heinrich Mann (1871-1950) was de eerste in de koopmansfamilie Mann die koos voor een literaire carrière. Vanaf de jaren 20 werd hij overklast door zijn jongere broer Thomas. In tegenstelling tot Thomas was Heinrich een scherp criticus van zijn tijd. Een socialist, die geloofde in politiek geëngageerde literatuur. Bij de machtsovername door de nazi’s in 1933 verliet hij Duitsland voorgoed, en vestigde zich tot 1940 in Frankrijk. Nadien vluchtte hij via Spanje en Portugal naar de VS.
‘Professor Unrat. Oder das Ende eines Tyrannen” (1905) was zijn vierde roman. Dankzij de verfilming van Josef von Sternberg en de vertolking van Marlene Dietrich is het boek ook gekend onder de naam ‘De blauwe engel’.
De roman gaat over de ongeliefde leraar Raat, die door zijn leerlingen en collega’s Unrat (= vuiligheid) wordt genoemd. Via een van zijn leerlingen komt hij in contact met de danseres Rosa Fröhlich. Zij werkt in De blauwe engel. Hun intieme omgang leidt tot zijn ontslag. Aanvankelijk kan Raat genieten van de ondergang van zijn vroegere leerlingen en vijanden dankzij het succesvol salon, dat hij samen met zijn vrouw Rosa opzet. Tot hij beseft dat Rosa’s gedrag wel heel dubbelzinnig is.
Voor dit blog gebruikte ik onder meer Wikipedia. De trailer van ‘De blaue Engel’ komt van YouTube.
