Een lach en een traan.
‘Zigeunerkind’ is het waargebeurde verhaal van de Britse Roma Mikey Walsh. Bij Mikey’s geboorte lag zijn toekomst al volledig vast. Zijn wereld was een wereld waarin twaalfjarige jongens werkten en auto reden, en op hun zestiende trouwden. Een wereld waarin mannen praten over geld verdienen, vechten en vrouwen. Mikey paste niet in deze wereld. De mannelijkheid die hij had moeten erven, was aan hem voorbij gegaan. Bovendien hield hij niet van vechten, waardoor zijn vaders droom om van zijn zoon een bokser te maken al bij voorbaat tot mislukken gedoemd was. En hij was homo. In een cultuur waar homoseksualiteit als een ziekte wordt gezien, kon Mikey niet blijven. Hij had het allicht niet overleefd. Op zijn vijftiende liep hij weg van huis, van de enige wereld en levenswijze die hij tot dan toe kende.
In ‘Zigeunerkind’ vertelt Mikey over zijn wereld en over de allesbepalende wetten van zijn gemeenschap. Als niet-Roma krijg je een beeld over het leven in een zigeunerkamp en kom je te weten hoe de Roma jou zien. Dit is confronterend. Bovendien confronteert Mikey je met elk denkbaar en ondenkbaar vooroordeel ten opzichte van de Roma. In het geval van Mikey’s familie kloppen de Roma clichés. De manier echter waarop Mikey zijn familie neerzet, heeft bijna iets karikaturaal waardoor hij de vooroordelen weet te overstijgen. Ondanks zijn respect voor de Roma gemeenschap schuwt Mikey de kritiek niet.
Naast de Roma stereotypen zijn er overigens ook de homo stereotypen. Dit maakt ‘Zigeunerkind’ tot een confronterend en tegelijkertijd humoristisch boek. Ik lachte me soms te pletter met de avonturen van de jonge Mikey, zijn oudere zus en hun nichtjes en neefjes. Om vervolgens een dikke brok weg te slikken. Het huiselijk geweld en het seksueel misbruik maakt ‘Zigeunerkind’ ook een hard en emotioneel verhaal.
Naast de Roma-context is ‘Zigeunerkind’ in de eerste plaats het verhaal van een man die knokt om zichzelf te kunnen zijn, en dat voor velen herkenbaar zal zijn. Het is vooral ook een eerlijk boek van een man die zijn gemeenschap nooit wilde verlaten, maar dat moest, voor zichzelf en zijn familie.
Gypsy Boy, 2009
