Caleidoscopisch beeld van een dictator.
Ik had al meermaals over dit veel bejubelende boek van Mario Vargas Llosa gehoord, en na ‘De droom van de Ier’ besloot ik om dit boek te ontlenen. Bij aanvang bleek al direct dat dit geen makkelijk boek is. ‘Het feest van de bok’ kent immers vier verhaallijnen en twee tijdsbestekken, maar het loont de moeite om door te bijten.
Het boek opent met de plotse terugkeer van Urania Gabral naar de Dominicaanse Republiek. Het is 35 jaar geleden dat Urania haar vaderland verliet. Urania is overigens de dochter van Augustun Cabral, ooit een loyaal lid van de regering van dictator Trujillo.
Met het tweede hoofdstuk begint een nieuwe verhaallijn, waar de schrijver Trujillo zelf aan het woord laat. Deze verhaallijn neemt je terug in de tijd naar 30 mei 1961, de dag waarop Trujillo, bijgenaamd de bok, vermoord wordt. In de derde verhaallijn leer je de moordenaars van Trujillo kennen en hun redenen om de dictator te vermoorden. Na de moord is er een politiek vacuüm en volgt een klopjacht op de moordenaars en hun familie; dit is de vierde verhaallijn. Uiteindelijk keert de schrijver terug naar het heden, waarin de schokkende waarheid over Urania’s plotse verdwijning in 1961 uit de doeken gedaan wordt.
Door de verschillende verhaallijnen en tijdsbestekken krijg je als lezer een caleidoscopisch beeld over het leven van een dictator en het leven onder een absoluut regime, dat drie decennia besloeg. Je krijgt heel veel informatie. Het is allicht raadzaam om notities te nemen bij het lezen – al was het maar om de verschillende namen die in het boek genoemd worden van elkaar te onderscheiden. De moord op Trujillo wordt door Mario Vargas Llosa overigens nauwgezet gereconstrueerd. ‘Het feest van de bok’ is echter geen historisch document, maar een roman op historische feiten gebaseerd.
Ik vond vooral de vierde verhaallijn over het politieke vacuüm na de moord op Trujillo interessant. Het geeft een goed beeld over hoe politiek werkt. Anderzijds had ik het moeilijk met de nogal crue beschrijvingen van de repressie die volgt na de moord. Ook het laatste stuk van het boek waar de schrijver teruggaat naar zijn beginverhaal is schokkend. Met deze fictieve verhaallijn wou Mario Vargas Llosa aantonen dat vooral de Dominicaanse vrouwen het slachtoffer waren van Trujillo’s bewind. En inderdaad, meestal zijn het de vrouwen die geofferd worden op het altaar van zogenaamde grotere belangen.
