In koelen bloede van Truman Capote

De klinische reconstructie van de moord op een boerengezin.

In de nacht van 14 november 1959 werden Herbert, Bonnie, Kenyon en Nancy Clutter brutaal vermoord op hun ranch in Holcomb, Kansas. Via een tip kwam de politie op het spoor van Perry Smith en Dick Hickock, die de viervoudige moord bekenden.

‘In koelen bloede’ begint bedrieglijk onschuldig en idyllisch. Herb Clutter staat immers voor alles wat de Amerikaanse droom inhoudt: succes door hard werken. Het is dan ook een shock voor de inwoners van Holcomb dat juist het gezin van Herb Clutter brutaal wordt uitgemoord. Treffend is, dat anderen – vrienden, buren en de politie – het vinden van de lichamen beschrijven. Het is de waarneming die overheerst in ‘In koelen bloede’, wat zich vertaalt in een afstandelijke haast emotieloze stijl.

‘In koelen bloede’ volgt grotendeels de moordenaars vanaf hun aankomst in Kansas in november 1959 tot hun executie op 14 april 1965. Een verhaal, waarbij ik net niet in hun huid zat. Dick en Perry staan voor de keerzijde van de Amerikaanse droom, want hard werken is geen garantie voor succes, zeker niet als je uit een kapot gezin komt zoals Perry Smith. Of een gezin dat net het hoofd boven water weet te houden zoals bij Dick Hickock.

Door de exact getimede klinische oneliners kan je onmogelijk sympathie opbrengen voor Dick en Perry.  Soms had ik het moeilijk met die net iets te perfecte zinnen en situaties die Capote creëerde, want hij verweefde immers romantechnieken met waargebeurde feiten en personen. Soms lijkt het alsof hij meer begaan was met de esthetiek dan met de waarheid. Maar dan ga ik allicht voorbij aan Capotes inzicht en waarneming, en dat zou niet correct zijn. Extra opzoekwerk via internet bevestigde dat Capote een goed inzicht had in Dick en Perry. Als het niet omwille van die klapper was die Dick op het oog had, en Perry daar niet op ingegaan was, dan hadden beide allicht nooit de lus van de hangman rond hun nek gekregen. Het was juist de dynamiek tussen beide mannen die resulteerde in een viervoudige moord.

Met ‘In koelen bloede’ schreef Capote meer dan zomaar een reconstructie van een moord op een boerengezin. Hij schreef een klassieker. Ik vond het alvast steengoed.

Oorspronkelijke titel: In Cold Blood.
Jaar van publicatie: 1965.