Roman in de beklaagdenbank.

Londen, The Old Bailey, 1960. “Geachte leden van de jury. Is dit het soort boek dat u uw vrouw of uw bedienden zou willen laten lezen?” Het boek waar de aanklager naar verwees, was ‘Lady Chatterley’s lover’ van D.H. Lawrence (1885-1930).

Schrijver van pornografie.

Toen D.H. Lawrence in 1930 stierf, kende de publieke opinie hem als een schrijver van pornografie. Lawrence was namelijk een van de eerste Engelse schrijvers die openlijk over seks schreef. Gerechtelijke vervolging bleef niet uit. De schrijver bracht het grootste deel van zijn korte leven dan ook door in het buitenland. Zijn ongedwongen levensstijl inspireerde zijn bekendste en beruchtste werk: ‘Lady Chatterley’s lover’. Lawrence schreef het in 1928 in Italië en liet het daar ook publiceren. In 1929 verscheen de geruchtmakende lady in Frankrijk.

Publicatie in Engeland.

Iedereen die uit Frankrijk of Italië kwam, kon strenge douanecontroles verwachten. Onder geen beding mocht er een ongecensureerd exemplaar van ‘Lady Chatterley’s lover’ Engeland binnengesmokkeld worden. Toen in 1959 de wetgeving op obsceniteit versoepeld werd, besloot Penguin Books om ‘Lady Chatterley’s lover’ in Engeland te publiceren. Uiteraard wou de kroon daar een stokje voor steken! De uitgever kon zich gaan verantwoorden in de rechtszaal. Nochtans was de wet juist versoepeld om literaire werken te beschermen, en om een onderscheid te maken tussen kunst en pornografie. Maar was ‘Lady Chatterley’s lover’ wel een literair werk? Het was aan de fine fleur van de toenmalige literatuurwereld om daar hun licht over te laten schijnen.

‘All hopes of eternity and all gain from the past he would have given to have her there, to be wrapped warm with him in one blanket, and sleep, only sleep. It seemed the sleep with the woman in his arms was the only necessity.”

Het waren overigens niet enkel de spraakmakende seksscènes waarover de kroon en de aanklager viel. Er was ook de kwestie van het klassenverschil. Lady Chatterley begint namelijk een fysieke relatie met de jachtopzichter van haar man, krijgt een kind van hem en scheidt vervolgens om te trouwen met haar grote liefde. Tijdens het proces tegen Penguin Books bleek dat de aanklager het vooral moeilijk had met het overspel van de immorele lady met haar bediende. Zijn uitspraak over vrouwen en bedienden viel slecht bij de publieke opinie. De jury volgde hem niet; zij gaf Penguin Books het recht om ‘Lady Chatterley’s lover’ te publiceren. Op de eerste dag van publicatie verkocht Penguin Books 200 000 exemplaren.

De vrijspraak had verstrekkende gevolgen. Seks was niet langer meer een taboe in de kunst en in de entertainmentindustrie, wat dan weer zijn weerslag had op de Engelse maatschappij. Vooral Londen maakte zich op voor de swingende jaren 60.

Trailer van de televisieserie uit 2015 komt van het YouTube-kanaal van de BBC. Voor dit blog gebruikte ik verschillende bronnen waaronder The Guardian. De foto bovenaan dit blog komt van Pixabay.