‘Leven en liefde’ vertelt het verhaal van William Crimsworth, die naar Brussel vertrekt om Engels te onderwijzen en fortuin te maken. Aanvankelijk geeft hij enkel les aan de jongensschool van mijnheer Pelet. Het duurt niet lang of de directrice van de nabijgelegen meisjesschool, benadert William met de vraag of hij ook in haar school Engels wil onderwijzen. William aanvaardt haar aanbod en voelt liefde voor de directrice, Zoraïde Reuter. Zoraïde is echter verloofd met mijnheer Pelet, maar houdt William aan het lijntje. Intussen heeft William een van de onderwijzeressen, Frances, als leerlinge aanvaard. Terwijl William Frances begeleidt raakt hij betoverd door haar intelligentie.
‘Leven en liefde’ was Charlotte Brontës eerste boek. Het werd pas na de dood van de schrijfster in 1857 gepubliceerd en kende een lauwe ontvangst. Ook nu nog wordt het boek afgedaan als een niet-geslaagd debuut van een jonge schrijfster. Ik kan dit noch bevestigen noch ontkrachten, mits ‘Leven en liefde’ mijn eerste boek was van Charlotte Brontë.
Belangrijke thema’s in ‘Leven en liefde’ zijn sociale positie en religie. Zo hebben zowel William als Frances weinig te bieden als huwelijkskandidaat; zij hebben weinig sociale contacten en zijn niet rijk. Niettemin slagen ze erin een succesvol leven op te bouwen. Daarnaast zijn er de religieuze verschillen tussen beide vrouwen. Zo is de katholieke Zoraïde manipulatief, hypocriet en onbetrouwbaar terwijl de protestantse Frances hardwerkend en eerlijk is. Het ligt dan ook voor de hand dat William Frances verkiest.
De meningen over de verschillen in religie, cultuur en onderwijs waren relevant in Brontës tijd, maar zal weinige vandaag aanspreken. Ik vond ‘Leven en liefde’ redelijk interessant, omdat het me een inkijk gaf in de visies over religie in de Victoriaanse maatschappij. Echt boeien deed het niet.
