Roddy Doyle (1958) is een Ierse schrijver en scenarist.
Zijn eerste boek ‘Your Granny Is a Hunger Striker’ bleef ongepubliceerd; Doyle vond er geen uitgever voor. Voor zijn tweede boek pakte hij het anders aan. Voortaan zou hij putten uit eigen herinneringen en waarnemingen. Zo werd de buurt waarin hij was opgegroeid in Dublin Kilbarrack, Barrytown. Hier situeerde hij de wedervaren van de familie Rabbite met de Barrytown trilogie.
Vooral het eerste boek rond de Rabbites ‘The Commitments’ werd een cult hit, dankzij de verfilming van Alan Parker. Ook de andere delen in de trilogie, ‘The Snapper’ (De bastaard) en ‘The Van’ (De bus) kregen hun eigen film. ‘The Van’ haalde de shortlist van de Booker Prize in 1991, maar moest de eer laten aan ‘The Famished Road’ (De hongerige weg) van Ben Okri. Twee jaar later won Doyle de Booker Prize met ‘Paddy Clarke Ha Ha Ha’, het relaas van een 10-jarige Dublineze straatjongen in Barrytown.
Na ‘Paddy Ha Ha Ha’ liet hij een mishandelde vrouw aan het woord in ‘The Woman Who Walked Into Doors’ (De vrouw die tegen de deur aanliep). Deze roman kreeg met ‘Paula Spencer’ in 2006 een vervolg. Met de trilogie rond Henry Smart schetste hij de geschiedenis van de gewone Ier.
De foto bij dit bericht komt van Wikimedia Commons en is van Christoph Rieger.
Londen, 1864. In Farringdon Street wordt haar mouw vastgepakt. Ze wankelt, klemt haar handtas vast en rukt zich los. Maar dan ziet ze wie er voor haar staat: het is haar vriendin, Helen Codrington. Beter gezegd, haar voormalige vriendin Helen. Want hun vriendschap stopte abrupt toen Helen 7 jaar geleden naar Malta verhuisde.
Emily ‘Fido’ Faithfull had haar geschreven maar kreeg geen brieven terug. Nu blijkt dat Helen haar wel had geschreven en dat ze maar 1 brief van Emily had gekregen. De post van en naar Malta werkt immers niet zoals het hoort. Emily had dus ten onrechte gedacht dat Helen de vriendschap had verbroken.
Emily was 19 toen ze kennismaakten met Helen en Harry Codrington. Van Harry mocht ze hun huis op Eccleston Square als het hare beschouwen. Zo was zij getuige van het ongelukkige huwelijk van haar vrienden. Op dit moment is zij bijna 30. Voor ze het goed en wel beseft, zit ze midden in een echtscheidingszaak, die een lange schaduw zal werpen op haar reputatie.
‘De verzegelde brief’ is gebaseerd op de uitvoerige verslagen van de geruchtmakende echtscheidingszaak van Helen en Harry Codrington. Een zaak waarin een van de pioniers van de vrouwenrechtenbeweging, Emily Faithfull betrokken was. Aanvankelijk was Emily Helens getuige, maar tijdens het proces liep ze over naar de andere kant. Wat haar ertoe bracht om tegen haar vriendin te getuigen is voer voor speculatie. Blijkbaar was er sprake van een verzegelde brief die haar op andere gedachten bracht. En allicht – zoals ‘De verzegelde brief’ suggereert, zag ze haar vriendin voor wie ze was: een manipulator.
Ze heeft me telkens weer misleid en ik heb haar laten begaan, heb mijn armen gespreid om haar leugens als bloemen te verzamelen.
Wat het verhaal betreft, zit ‘De verzegelde brief’ goed in elkaar. Dit komt door het onzichtbare psychologische net dat Donoghue weet te weven. Niettemin weet ze haar personages noch haar setting tot leven te brengen. Vooral Emily komt ongelooflijk naïef over. Zelfs als je rekening houdt met haar gevoelens voor Helen, dan nog voelt het vergezocht aan.
Sommige scènes lijken niet te passen bij de tijd waarin ze zijn gezet. ‘De verzegelde brief’ leest ook lang als een non-fictieboek waarin de research te veel domineert. Hoewel Emily Faithfull zich inzet voor de Zaak – de rechten van vrouwen – zijn de discussies daarover zo droog als gort.
Oorspronkelijke titel: The Sealed Letter. Datum van publicatie: 2008.
Zijn debuut in de literatuur bleef niet onopgemerkt. Bovendien droeg hij bij tot de val van zijn schepper. In de populaire cultuur schitterde hij al als balletdanser, operazanger, toneelspeler en filmacteur. Want net als Oscar Wilde blijft Dorian Gray tot de verbeelding spreken.
Hij is dan ook een complex personage. Aanvankelijk is hij onbedorven en naïef. Maar onder invloed van Lord Henry Wotton verandert hij, gaat hij op zoek naar nieuwe sensaties, waarbij de grens steeds verschoven wordt.
Lord Wotton leerde hij kennen in het atelier van Basil Hallward. Basil had Dorian geportretteerd en Lord Wotton merkte op dat Dorian alles had om het te maken in de wereld: jeugd en schoonheid. Het was toen dat Dorian onbezonnen de wens uitte dat zijn portret ouder zou worden en hij jong zou blijven. Zijn wens komt uit: Dorian blijft jong en zijn portret veroudert. Maar zijn portret weerspiegelt ook zijn ziel, die steeds zwarter en lelijker wordt.
Homoseksueel verlangen.
Hoewel Wilde slechts alludeerde op homoseksueel verlangen, was het de critici niet ontgaan. Ook had hij een stok in het hoenderhok gegooid door te verwijzen naar het Cleveland Street schandaal. Na een ontmoeting met Dorian moet een zekere Sir Ashton immers naar het vasteland vluchten, net als sommige adellijke heren in eerdergenoemd schandaal.
In 1889 had de politie in Cleveland Street een illegaal bordeel gesloten. In het bordeel werkten mannelijke prostituees die hun diensten aanboden aan adellijke heren. Omdat homoseksualiteit toen strafbaar was in Engeland vluchtte enkele heren naar het vasteland nadat hun namen in de pers waren verschenen.
Ook de kleinzoon van koningin Victoria, prins Albert was kind aan huis geweest in Cleveland Street 19, maar daar zweeg de Engelse pers zedig over. Niettemin schreef de buitenlandse pers daar wel over; Prins Albert was namelijk de tweede in lijn voor de Engelse troon. Door het Cleveland Street schandaal raakte de man in de straat ervan overtuigd dat homoseksualiteit een ondeugd van de adel was. Die ondeugd was erop gericht de arbeidersklasse te corrumperen.
Promotie voor immoraliteit.
De publicatie van ‘Het portret van Dorian Gray’ in Lippincott’s Monthly Magazine (juni 1890) ontlokte dan ook een storm van protest. Volgens de Victorianen promootte Wilde met Dorian Gray immoraliteit en decadentie. Wilde verdedigde zich, voerde onder meer aan dat hij zich gebaseerd had op de Faustlegende, waarin een man zijn ziel aan de duivel verkoopt. Dorian had zijn ziel immers ook verkocht. Bovendien zat er in ‘Het portret van Dorian Gray’ een zedenles: overdaad, net als onthouding kent zijn eigen prijs. Dorian betaalt uiteindelijk een hoge prijs voor zijn hedonisme.
Voor de roman in 1891 reviseerde Wilde zijn verhaal zorgvuldig. Hierbij dacht hij na over elk woord, schrapte de scènes met homo-erotische ondertoon, bedacht subplots en breidde het oorspronkelijke verhaal uit met 7 hoofdstukken. In een voorwoord verdedigde hij de reputatie van zijn werk en legde hij uit hoe het gelezen moest worden. Nog in 1891 begon Wilde een relatie met Lord Alfred Douglas. Voor die relatie zou hij een hoge prijs betalen.
Nadat Alfreds vader, de markies of Queensberry openlijk kritiek uitte op de relatie van zijn zoon met Wilde, begon Wilde een proces wegens smaad. Maar Wilde kon zich gaan verantwoorden voor de rechter toen tijdens het proces tegen de markies bleek dat hij onzedelijke handelingen had begaan met mannen uit de arbeidersklasse. Ook had hij de wapens in handen van het gerecht gelegd, want zijn ‘ondeugd’ stond zwart op wit in ‘Het portret van Dorian Gray’. Dorian was hierdoor getuige voor de officier van de Engelse kroon en uiteraard hield hij geen rekening met de gevoelens van zijn schepper.
Voor dit blog gebruikte ik verschillende bronnen waaronder The Guardian. De trailer bij dit bericht komt van YouTube. Het is de trailer van de film van Oliver Parker uit 2009.
